Trong những năm tháng đầu đời, giấc ngủ đóng vai trò then chốt trong sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ lại thường chỉ tập trung vào việc cho bé ăn no, bú đủ mà vô tình bỏ qua và không chú trọng đến giấc ngủ của trẻ. Bởi nhiều người vẫn nghĩ rằng, sữa mẹ và dinh dưỡng là nguồn nuôi dưỡng chính giúp con phát triển khỏe mạnh. Đúng, nhưng chỉ là một nửa của bức tranh hoàn chỉnh.

Nếu như ăn uống là “nhiên liệu đầu vào”, thì giấc ngủ chính là “khoảng thời gian cơ thể sử dụng nhiên liệu đó” để xây dựng, phục hồi và phát triển. Hai yếu tố này đồng hành nhằm bổ trợ cho nhau và không thể tách rời. Để trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, bé cần có cả dinh dưỡng đầy đủ lẫn giấc ngủ chất lượng.

Trên thực tế, giấc ngủ không chỉ là lúc nghỉ ngơi – đó còn là "Giai đoạn vàng" để các quá trình sinh học bên trong cơ thể của bé được hoạt động mạnh mẽ từ sản sinh hormone tăng trưởng, củng cố trí nhớ, phục hồi tế bào, đến phát triển thần kinh.

Hôm nay, hãy cùng Bé Khỏe Mẹ Vui đi tìm hiểu "Nếu một đứa trẻ sơ sinh ngủ ít hơn bình thường thì có bị ảnh hưởng gì không?"

Đi tìm câu trả lời

Câu trả lời là: CÓ.

Nếu một em bé ngủ ít hơn bình thường, và tình trạng này kéo dài thường xuyên, thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe tổng thể.

Theo khuyến nghị từ các chuyên gia y khoa, trong những tháng đầu đời, trẻ sơ sinh thường ngủ rất nhiều – trung bình từ 16 đến 20 tiếng mỗi ngày (chiếm tới 85% tổng thời gian trong ngày). Trong khi não bộ và các cơ quan khác vẫn đang trong giai đoạn phát triển, việc thiếu ngủ có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng, như:

1. Tâm trạng và hành vi bị ảnh hưởng

Một trong những ảnh hưởng tiêu cực dễ nhận thấy nhất khi trẻ sơ sinh ngủ không đủ giấc là sự thay đổi trong tâm trạng và hành vi. Lúc này, bé thường trở nên nhạy cảm hơn mức bình thường. Biểu hiện rõ ràng:

• Dễ cáu gắt, hay khóc và rất khó để dỗ dành.
• Khó tập trung, kém linh hoạt với các kích thích từ môi trường

• Có biểu hiện bỏ bú, biếng ăn

2. Hệ miễn dịch suy yếu

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố và duy trì hoạt động hiệu quả của hệ miễn dịch ở trẻ sơ sinh. Khi trẻ ngủ đủ và sâu giấc, cơ thể sẽ có thời gian tái tạo tế bào, sản sinh các kháng thể tự nhiên giúp chống lại virus, vi khuẩn từ môi trường. Ngược lại, khi thiếu ngủ, hệ miễn dịch của bé sẽ suy yếu, khiến trẻ dễ:

• Bị nhiễm khuẩn, cảm lạnh, ho sốt, tiêu chảy...
• Khó hồi phục sau khi ốm
• Dễ tái phát bệnh vặt

Đặc biệt trong giai đoạn giao mùa hoặc khi môi trường sống có nhiều tác nhân gây hại (bụi mịn, vi khuẩn, nhiệt độ thay đổi thất thường…), việc đảm bảo trẻ có giấc ngủ đủ và chất lượng càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

3. Ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất

Trong giai đoạn sơ sinh, giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu trong quá trình phát triển thể chất của bé. Đặc biệt, hormone tăng trưởng – yếu tố quan trọng giúp cơ thể phát triển chiều cao và cân nặng – được tiết ra mạnh mẽ nhất khi trẻ ngủ sâu vào ban đêm. Nếu bé thường xuyên ngủ không đủ giấc, hoặc giấc ngủ bị gián đoạn, lượng hormone này sẽ giảm đáng kể, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất.

Nếu tình trạng bé bị thiếu ngủ và bị lập lại thường xuyên, điều này sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất như:

• Bé khó tăng cân
• Chậm phát triển chiều cao
• Có thể bị suy dinh dưỡng nhẹ hoặc phát triển không đồng đều so với các mốc phát triển tiêu chuẩn.

4. Ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ

Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển thể chất, giấc ngủ còn là "chìa khóa vàng" giúp não bộ trẻ sơ sinh phát triển một cách toàn diện. Bởi trong quá trình ngủ, não bộ của bé thực hiện nhiều hoạt động quan trọng như: sắp xếp và lưu trữ thông tin đã tiếp nhận trong ngày, cũng như là củng cố trí nhớ, hình thành các kết nối thần kinh mới và rèn luyện khả năng phản xạ với các kích thích từ môi trường xung quanh.

Và ngược lại, khi trẻ không ngủ đủ hoặc chất lượng ngủ không được đảm bảo, thì quá trình này sẽ bị gián đoạn, từ đó làm ảnh hưởng đến việc trẻ sẽ bị chậm phát triển kỹ năng, khó tiếp thu những kích thích từ môi trường, ảnh hưởng đến việc học hỏi và phát triển trí tuệ trong tương lai.

Từ đó, các bậc phụ huynh có thể thấy được tầm quan trọng về của giấc ngủ đối với trẻ sơ sinh. Khi bé được ngủ đủ, ngủ sâu và đúng giờ, con sẽ lớn lên khỏe mạnh, phát triển toàn diện, tâm trạng thoải mái và luôn tươi vui mỗi ngày. Vì vậy, ba mẹ đừng quên đồng hành cùng giấc ngủ của con bằng những yêu thương và sự thấu hiểu nhé!